Nabywca nie odliczy, sprzedający zostanie ukarany

Sankcja za wystawienie faktury VAT do paragonu bez NIP może zostać nałożona nawet w sytuacji, gdy nabywcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku - wynika z indywidualnej interpretacji.

W 2020 r., a więc po wprowadzeniu przepisów zakazujących wystawiania faktur VAT do paragonów bez NIP, spółka prowadząca działalność hotelarską i będąca czynnym podatnikiem VAT wystąpiła o indywidualną interpretację. We wniosku wskazała, że rezerwacje pobytu w hotelu przyjmuje przez Internet - bezpośrednio na swojej stronie internetowej lub przez strony internetowe posredników. Dokonując rezerwacji i wpłacając zaliczkę nabywcy często nie wskazują, że są podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą (w szczególności - nie podają numeru NIP). W takich sytuacjach spółka ewidencjonuje pobierane zaliczki i przedpłaty wpływające na jej rachunek bankowy przy użyciu kasy rejestrującej. W praktyce zdarza się jednak, że po zakończeniu pobytu w hotelu klienci domagają się od spółki wystawienia faktur VAT zawierających dane nabywcy, w tym numer NIP.

Spółka podkreśliła we wniosku, że ma świadomość, iż w takiej sytuacji wystawienie nabywcy faktury VAT z NIP naruszałoby obowiązujące do 2020 r, przepisy ustawy o VAT. Równocześnie jest zdania, że nawet gdyby taką fakturę wystawiła, nie powinno być na nią nakładane dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze (mówi o nim przepis art. 106b ust. 6 ustawy o VAT). Zdaniem spółki z konstrukcji znowelizowanych przepisów, a także z uzasadnienia nowelizacji wynika, że sankcje przewidziane dla sprzedawcy powinny opiewać na wysokość odliczonego nienależnie przez nabywcę podatku VAT. Tymczasem, zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, nabywca tego rodzaju usług nie ma bowiem możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z ich nabyciem.

Rodzaj sprzedaży nie ma znaczenia

Dyrektor Krajowej Informacji skarbowej początkowo odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie, a interpretację wydał dopiero zobligowany wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 grudnia 2024 r. (sygn. akt I FSK 887/21). Uznał w niej, że stanowisko spółki jest nieprawidłowe. W interpretacji powołał się na przepisy 106b ust. 5 ustawy o VAT, które regulują kwestie dokumentowania transakcji uprzednio zaewidencjonowanych przy użyciu kasy rejestrującej. Wynika z nich, że jeżeli w momencie dokonywania zakupu podmiot nabywa określony towar jako konsument, to nie ma możliwości późniejszej zmiany charakteru zakupu. Towar lub usługa nabyta na potrzeby osobiste lub prywatne nie może z czasem przekształcić się w zakup służący działalności gospodarczej z punktu widzenia VAT. Jeśli dana transakcja została zaewidencjonowana za pomocą kasy rejestrującej i została udokumentowana paragonem, to nie ma prawa do wystawienia faktury zawierającej NIP, który nie został ujawniony na paragonie. Zauważył też, że przepisy art. 106b ust. 5 i 6 ustawy nie uzależniają braku możliwości wystawienia faktury z NIP do paragonu niezawierającego NIP od rodzaju sprzedaży (sprzedaż opodatkowana bądź sprzedaż zwolniona). Dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze może dotyczyć świadczonych przez spółkę usług noclegowych - podsumował Dyrektor KIS.

Kupiłeś jako konsument? Nie dostaniesz faktury na firmę

Źródło: indywidualna interpretacja 0112-KDIL3.4012.264.2020.12.AK z 28 maja 2025 r.